«Σε 20 με 30 χρόνια το ναυάγιο ίσως θα καταρρεύσει» προειδοποιεί η Ενριέτα Μαν, βιολόγος του Πανεπιστημίου Ντάλουσι στον Καναδά.
Η Δρ Μαν είναι μία από τους ερευνητές που εξέτασαν δείγματα του ναυαγίου τα οποία συλλέχθηκαν το 1991, δηλαδή 79 χρόνια μετά τη βύθιση του πλοίου στις 15 Απριλίου 1912.
Όαση στην έρημο του βυθού
Στην αποστολή του 1991, σχεδόν 3.800 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του Βορείου Ατλαντικού έξω από το Νιουφάουντλαντ του Καναδά, καταγράφηκαν συνολικά 28 είδη που ζουν στο ναυάγιο, ανάμεσά τους καβούρια, ανεμώνες, γαρίδες και αστερίες.
Ο Τιτανικός έχει ουσιαστικά μετατραπεί σε μια σπάνια όαση στις ερημιές του ωκεάνιου πυθμένα, αυτό που οι επιστήμονες ονομάζουν συμβιωτική αποικία.
Όπως εξηγεί η Μαν, το ναυάγιο πιθανώς αποικίστηκε πρώτα από διάτομα, μονοκύτταρους οργανισμούς που πέφτουν στο βυθό σαν χιόνι. Αργότερα προστέθηκαν άλλα είδη βακτηρίων και τελικά πολυκύτταρων οργανισμών, οι οποίοι σχηματίζουν ένα περίπλοκο πλέγμα αλληλεξάρτησης.Για αυτή την αποικία, όμως, η βασική πηγή ενέργειας είναι η χημική ενέργεια από τις αντιδράσεις σιδήρου.
Η αποστολή του 1991 αποκάλυψε μεγάλες στήλες σκουριάς που θυμίζουν σταλακτίτες. Οι αναλύσεις έδειξαν τελικά ότι η σκουριά έχει βιολογική και όχι χημική προέλευση, καθώς σχηματίζεται από βακτήρια που οξειδώνουν το σίδηρο άτομο προς άτομο και τον μετατρέπουν σε σκουριά.
Η Δρ Μαν αναγνώρισε δεκάδες είδη βακτηρίων, ανάμεσά τους ένα που αποδείχθηκε νέο είδος και πήρε το ταιριαστό όνομα Halomonas titanicae, ή «αλομονάδα του Τιτανικού».
«Ο Τιτανικός είναι 50.000 τόνοι ατσαλιού. Επομένως υπάρχει μπόλικη τροφή για τα βακτήριά μου» σχολίασε η ερευνήτρια στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Τα βακτήρια βρίσκουν νοστιμότατα πολλά τμήματα του πλοίου -από τα φινιστρίνια και τις σιδερένιες σκάλες μέχρι τους καυστήρες από χυτοσίδηρο. Τα μόνα κομμάτια που παραμένουν άθικτα είναι τα μπρούτζινα.
Η Δρ Μαν επισημαίνει ότι ο ρυθμός με τον οποίο καταναλώνεται ο Τιτανικός δεν είναι γνωστός, ωστόσο η σύγκριση με παλαιότερες φωτογραφίες του ναυαγίου καθιστά σαφές ότι οι αλλαγές είναι ταχύτατες.
Προηγούμενη μελέτη εκτιμούσε ότι τα βακτήρια οξειδώνουν 180 κιλά σιδήρου την ημέρα, ενώ η αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) έχει προειδοποιήσει ότι «το κήτος του πλοίου ενδέχεται να καταρρεύσει στον ωκεάνειο πυθμένα εντός των επόμενων 50 ετών».
Ενόψει της επετείου των 100 ετών από την τραγωδία του Τιτανικού, η UNESCO αναγνώρισε το ναυάγιο ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
H εξαφάνιση του πλοίου θα είναι μια σημαντική απώλεια, ωστόσο οι αποστολές στο ναυάγιο προσέφεραν και μια θετική αποκάλυψη: όλα τα παλιά πλοία και οι εξέδρες πετρελαίου που έχουν βυθιστεί στους ωκεανούς δεν θα σχηματίσουν αιώνιους σωρούς σκουπιδιών.
Τα βακτήρια έχουν τη λύση.
Newsroom ΔΟΛ