Γιατί νιώθω διαρκώς κούραση; Γιατί δυσκολεύομαι να συγκεντρωθώ; Υπάρχει λύση στο πρόβλημα της μόνιμης κόπωσης;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει αλλοιώσει ριζικά την λειτουργιά του ανθρώπινου οργανισμού, παραβιάζοντας κάθε φυσική σωματική έκφραση. Η σωματική κίνηση έχει δώσει τη θέση της στη ψυχολογική φόρτιση, ενώ η θρεπτική αξία των τροφών έχει περιοριστεί στην έντονη χημική γεύση. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν είμαστε φτιαγμένοι για καθιστική ζωή ούτε για ”πλαστικά γεύματα” .
Τι είναι το ”Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης”
Πρόκειται για μια σύνθετη διαταραχή που χαρακτηρίζεται από έντονη κόπωση, η οποία δεν βελτιώνεται με την ξεκούραση και επιδεινώνεται με κάθε φυσική ή νοητική δραστηριότητα. Το σύνδρομο αυτό δεν αφορά μόνο το εργασιακό περιβάλλον, αφού έχει παρουσιαστεί ακόμη και σε εφήβους.
Συμπτώματα χρόνιας κόπωσης
Αδυναμία συγκέντρωσης
Συνήθως η χρόνια κόπωση γίνεται αντιληπτή στη διάρκεια μιας απαιτητικής δραστηριότητας. Το άτομο συνειδητοποιεί ότι αδυνατεί να εκτελέσει την εργασία του και σταδιακά αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ούτε στα στοιχειώδη. Μεγάλες δυσκολίες εμφανίζονται και στην προσπάθεια απομνημόνευσης.
Έντονοι μυϊκοί πόνοι
Ανεξήγητοι μυϊκοί πόνοι, οι όποιοι δεν υποχωρούν στο πέρασμα του χρόνου. Παράλληλα με τους μύες υπάρχει και πόνος στις αρθρώσεις, ο όποιος δεν συνοδεύεται από πρήξιμο ή ερυθρότητα.
Πονοκέφαλος
Η ημικρανία είναι ίσως το ενοχλητικότερο από τα συμπτώματα που συνοδεύουν το σύνδρομο. Πολλές φορές ο πόνος δεν υποχωρεί ακόμη και με παυσίπονα φάρμακα. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι το πρωινό ξύπνημα με πονοκέφαλο.
Διαταραχές ύπνου
Το σύνδρομο μπορεί να συνοδεύεται από παρατεταμένη αϋπνία. Ο ελάχιστος ύπνος συνήθως δεν ξεκουράζει τον ασθενή, ο οποίος, συνήθως ξυπνά κουρασμένος. Η χρόνια κόπωση μπορεί να συνοδεύεται και με διαρκή υπνηλία αλλά και αδυναμία πλήρους αποκατάστασης.
Ποια είναι τα αίτια της εμφάνισης του συνδρόμου;
Ο άνθρωπος έχει απομακρυνθεί τελείως από το φυσικό τρόπο ζωής και βιώνει μια πολύ ανθυγιεινή πραγματικότητα. Τα προβλήματα που έχουν προκύψει αφορούν το ψυχολογικό και το οργανικό κομμάτι, επηρεάζοντας αντίστοιχα νοητικές και σωματικές λειτουργίες. Η κακή διατροφή είναι βασικός παράγοντας οποιασδήποτε υπερκοπωτικής κατάστασης, στερώντας από τον οργανισμό πολλά αμυντικά όπλα. Η μειωμένη σωματική δραστηριότητα επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό, επίσης, το σώμα και το πνεύμα του ανθρώπου, ο οποίος νιώθει εξαντλημένος από τον υπολογιστή ή την καρέκλα του γραφείου αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει εκτονώσει καθόλου κινητική ενέργεια. Τέλος, το στρες που μας συνοδεύει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα μπορεί να αποβεί μοιραίο αφού αποτελεί καθοριστικό παράγοντα νοητικής κόπωσης, δημιουργώντας κυρίως πρόβλημα στο μηχανισμό ανάπαυσης και αποκατάστασης.
Πρόληψη
Αλλαγή του τρόπου σκέψης
Τίποτα δεν μπορεί να μας προστατέψει περισσότερο από το θετικό τρόπο σκέψης. Το μόνιμο άγχος της καθημερινότητας είναι αρκετές φορές αδικαιολόγητο και δεν προσφέρει ουσιαστική λύση στα προβλήματα. Ο φόβος της επιτυχίας ή της αποτυχίας δεν πρέπει να μας επηρεάζει περισσότερο από όσο χρειάζεται αφού πάντα υπάρχει και μια δεύτερη ευκαιρία.
Διατροφή
Η διατροφή θα πρέπει να ενισχύει την άμυνα του οργανισμού, προστατεύοντας το σώμα από την υπερπαραγωγή ελεύθερων ριζών. Μεγάλος σύμμαχος στην αμυντική μας προσπάθεια είναι τα αντιοξειδωτικά. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, με κυριότερες τη βιταμίνη Α και το β-καροτένιο, τη βιταμίνη C, τη βιταμίνη Ε, το σελήνιο και τα διάφορα φλαβονοειδή, δρουν δεσμεύοντας και εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέποντάς τες κατά αυτό τον τρόπο σε μη τοξικές. Καταναλώνουμε άφθονα φρούτα και λαχανικά, προτιμούμε το λευκό κρέας (ψάρι, κοτόπουλο), ενώ αφαιρούμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα από το τραπέζι μας.
Συμπληρώματα
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να ενισχύσουν ουσιαστικά την άμυνα του οργανισμού ενάντια στη χρόνια κόπωση. Ωστόσο, η βιταμίνη C και κάποια συμπλέγματα βιταμινών πιθανόν να βοηθούν ανθρώπους που δεν τρέφονται σωστά. Τα σκευάσματα καφεΐνης δίνουν προσωρινή διέγερση η οποία δεν αποτελεί ουσιαστική βοήθεια. Τέλος, τα συμπληρώματα πρωτεΐνης υπερκαλύπτουν τις ανάγκες των ανθρώπων που εκτελούν βαριά σωματική εργασία, ενώ δεν θεωρούνται αναγκαία αν υπάρχει σωστή διατροφή.
Άσκηση
Η αερόβια άσκηση μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της χρόνιας κόπωσης, ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού και οδηγώντας σε πλήρη σωματική και πνευματική εκτόνωση. Ιδανικά θεωρούνται τα ομαδικά σπορ που έχουν και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, ενώ πολύ αποδοτικά είναι και τα προγράμματα αίθουσας των γυμναστηρίων (group training). Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι στόχος της άσκησης είναι η πνευματική και σωματική υγεία και όχι η επίδοση η οποία αποτελεί, επίσης, στρεσογόνο παράγοντα.
Σύνδρομο Burn out
Μια από τις εκφάνσεις του συνδρόμου της χρόνιας κόπωσης είναι το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης (Burn out).
Το σύνδρομο Burn out ή σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης καταγράφηκε για πρώτη φορά στην βιβλιογραφία το 1974 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η κατάσταση αυτή, εν δυνάμει, αφορά όλους τους επαγγελματικούς κλάδους , με μεγαλύτερη συχνότητα στους χώρους που απαιτείται διαπροσωπική επαφή. Το ανταγωνιστικό περιβάλλον, ο χρόνος και η αποτίμηση της εργασίας μέσω του αποτελέσματος , όπως επίσης και οι υψηλές προσδοκίες που καλλιεργεί ο εργαζόμενος και το περιβάλλον για αυτόν , είναι στοιχειά που εξασθενούν τις εσωτερικές άμυνες του, οδηγώντας στην εμφάνιση συμπτωμάτων ψυχικής και σωματικής διαταραχής. Η διάρκεια και η ένταση του φαινομένου αφορούν το κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και έχουν να κάνουν με τον ατομικό μηχανισμό άμυνας αλλά και με την έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος.